Gramatura tkanin – czym jest?

Gramatura tkaniny jest fundamentalnym parametrem, który ma znaczący wpływ na różnorodne aspekty jej wykorzystania, zarówno w modzie, dekoracji wnętrz, jak i w procesach znakowania. Jest to miara, która określa wagę i gęstość tkaniny, co bezpośrednio wpływa na jej trwałość, wygląd, sposób użytkowania oraz przeznaczenie do stosowania różnych technik zdobienia, takich jak druk czy haft. Podczas wyboru wyrobów tekstylnych warto zwrócić na nią uwagę, aby być pewnym co do jakości produktów.

Gramatura tkanin a ocena trwałości

Co jest wskaźnikiem tego, że materiał jest wysokiej jakości? Na co powinniśmy zwrócić uwagę przy doborze materiałów, aby być pewnym, że kupujemy wartościowy towar? 

Przede wszystkim kupując u producenta powinniśmy mieć łatwy dostęp do wszystkich niezbędnych informacji. Kiedy producent jest w stanie jasno wskazać pochodzenie, grubość oraz rodzaj materiału – wówczas możemy mieć pewność, że kupujemy towar zgodny z naszymi oczekiwaniami.

Jak rozpoznać, kiedy materiał jest trwały?

Wyższa gramatura często wskazuje na większą trwałość i odporność materiału, ale nie zawsze jest równoznaczna z wyższą jakością. Na przykład, w przypadku odzieży letniej lub pościeli, preferowane są lżejsze tkaniny, które zapewniają lepszą oddychalność i komfort użytkowania.

Gramatura, będąca miarą masy tkaniny na jednostkę powierzchni, jest szczególnie istotna przy rozważaniu tkanin bawełnianych i lnianych, gdyż wpływa na ich wiele właściwości i zastosowań. 

Jakość tkanin

W przypadku bawełny, która jest szeroko stosowana zarówno w odzieży, jak i w artykułach domowych,  gramatura może znacznie różnić się w zależności od przeznaczenia tkaniny. 

Lżejsze tkaniny bawełniane (np. batyst, muślin) są idealne na letnią odzież i pościel, zapewniając przewiewność i komfort. 

Z kolei bawełna o wyższej gramaturze, jak np. drelich bawełniany charakteryzuje się większą trwałością i odpornością na zniszczenia. 

Lniane tkaniny również prezentują różnorodność gramatur.

Delikatne lniane tkaniny również stosuje się do szycia letnich ubrań , delikatnych zasłon i poszewek pościelowych – ze względu na ich przewiewność oraz zdolności do “oddychania”. 

Grubszy materiał lniany, mimo że jest trudniejszy w pielęgnacji ze względu na skłonność do gniecenia, jest ceniony za swoją wytrzymałość i trwałość,  znajdując zastosowanie np. w eleganckich obrusach, ręcznikach czy lnianych serwetach. 

Na co zwrócić uwagę?

Przy pierwszym kontakcie warto zwrócić uwagę na specyfikację produktu, która powinna być jasno określona i  dostępna dla klienta.

Sprzedawca będący jednocześnie producentem doskonale zna jakość i pochodzenie używanych materiałów. Jeżeli jest w stanie bez obaw przedstawić te dane i są one zgodne z opisem – możemy być pewni, że trafiliśmy na rzetelnego sprzedawcę.

Co ważne, warto podkreślić, że najwyższej jakości i najbardziej godne zaufania są tkaniny wyprodukowane w Polsce. Jest to istotne podczas wyboru np. lnianej tkaniny, gdyż wiele z nich pochodzi z importu z krajów azjatyckich, a ich jakość diametralnie różni się od tej wyprodukowanej w Polsce. 

Przy wyborze tkanin, oprócz pochodzenia i gramatury, warto również zwrócić uwagę na sposób tkania oraz wykończenia. 

1. Sposób tkania:
   • Sploty: Różne sploty (np. płócienny, skośny, satynowy) wpływają na wytrzymałość, elastyczność, teksturę i wygląd tkaniny. Na przykład, splot satynowy daje gładką i połyskującą powierzchnię, idealną dla luksusowej pościeli, podczas gdy splot płócienny jest bardziej wytrzymały i często stosowany w codziennej odzieży.
   • Gęstość tkania: Gęstość nici w splotach wpływa na trwałość i przepuszczalność powietrza materiału. Grubsze tkaniny mogą być bardziej wytrzymałe, ale mniej przewiewne niż te o luźniejszym splocie.
2. Wykończenia materiałów:
   • Procesy chemiczne: Różne techniki, takie jak merceryzacja, wzmacniają tkaninę i zwiększają jej połysk, podczas gdy inne, jak na przykład peaching, nadają materiałowi dodatkową miękkość.
   • Obróbki termiczne: Prasowanie na gorąco czy kalendrowanie mogą wpływać na wygląd tkaniny, dodając połysku lub zmieniając jej teksturę.
   • Odporność na czynniki zewnętrzne: Niektóre wykończenia mogą zwiększać odporność tkaniny na wodę, plamy, blaknięcie czy zużycie.

Inne istotne czynniki determinujące jakość materiału to:

• Typ i jakość użytego włókna: te aspekty decydują o takich cechach jak wytrzymałość, grubość, miękkość, waga materiału oraz jego odporność na blaknięcie.
• Technika barwienia: ma znaczący wpływ na trwałość koloru i równomierność jego rozłożenia na materiale.
• Grubość nici: wpływa na fizyczne cechy tkaniny, takie jak jej ciężar i grubość.

Klasyfikacja tkanin według gramatury

Jak obliczyć gramaturę tkaniny?

Obliczenie gramatury tkaniny  jest stosunkowo proste i wymaga tylko kilku kroków. 

Gramatura tkaniny wyrażana jest zazwyczaj w gramach na metr kwadratowy (g/m²) i określa masę tkaniny na daną jednostkę powierzchni.

Oto jak możesz to zrobić:

• Przygotowanie próbki tkaniny: Wytnij kwadratową próbkę tkaniny o znanych wymiarach, najlepiej 1 metr na 1 metr, aby ułatwić obliczenia. Jeśli nie jest to możliwe, możesz użyć mniejszego kwadratu, na przykład 50 cm na 50 cm.
• Ważenie próbki: Użyj dokładnej wagi (najlepiej elektronicznej), aby zmierzyć masę próbki tkaniny. Masa powinna być wyrażona w gramach.
• Obliczenie gramatury:
  • Jeśli używasz próbki 1m x 1m, to jej masa w gramach będzie bezpośrednio równa gramaturze w g/m².
  • Jeśli używasz mniejszego kwadratu, oblicz powierzchnię tej próbki w metrach kwadratowych (na przykład dla próbki 50 cm x 50 cm, powierzchnia wynosi 0.25 m²). Następnie podziel masę próbki przez jej powierzchnię, aby uzyskać gramaturę.

Przykład:

Jeśli próbka tkaniny o wymiarach 50 cm x 50 cm waży 100 gramów, obliczasz gramaturę następująco:

Powierzchnia próbki = 0.5 m * 0.5 m = 0.25 m²

Gramatura = 100 g / 0.25 m² = 400 g/m²

To proste obliczenie pozwala ocenić gramaturę tkaniny, co jest szczególnie przydatne przy wyborze materiałów do konkretnych zastosowań.

Znakowanie materiałów

Gramatura tkaniny ma istotne znaczenie przy wyborze metod znakowania, takich jak druk i haft. 

Lżejsze tkaniny, o niższej gramaturze, mogą być bardziej podatne na deformacje podczas procesu drukowania, co może wpływać na jakość i precyzję nadruku. Natomiast tkaniny o wyższej gramaturze zapewniają lepszą stabilność i są bardziej odporne na wysokie temperatury i nacisk stosowane w niektórych technikach druku, takich jak druk transferowy czy sitodruk. 

Z kolei grubsze materiały są również bardziej odpowiednie do druku cyfrowego, który wymaga płaskiej i stabilnej powierzchni do uzyskania ostrego i trwałego wzoru.

Haft na tkaninie:

Gramatura tkaniny jest kluczowa przy wyborze haftu jako metody znakowania. Tkaniny o wyższej gramaturze, jak gruby len czy drelich bawełniany, są idealne dla haftu, ponieważ zapewniają mocną podstawę, która może utrzymać gęste i skomplikowane wzory bez deformacji materiału. W przypadku tkanin o niższych gramaturach, konieczne może być stosowanie dodatkowego stabilizatora, aby zapobiec marszczeniu się materiału pod wpływem haftu, jednak nie wyklucza to możliwości ich wykonania na tego typu tkaninach.

W obu przypadkach, ważne jest dobranie odpowiedniej techniki znakowania w zależności od gramatury tkaniny, aby zapewnić wysoką jakość i trwałość wykończenia. My polecamy technikę znakowania haftem – gdyż zapewnia ona długoletnią trwałość, a możliwości, które dają nowoczesne urządzenia sprawiają, że znakowanie haftem jest możliwe również dla wymagających wzorów.

Worki na żywność z haft

Mamy nadzieję, że dzięki tym informacjom łatwiej Ci będzie świadomie podjąć wybór podczas zakupu produktów tekstylnych. Pamiętaj, że gramatura tkaniny jest kluczowym elementem, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze materiałów. Jest ona wskaźnikiem masy i gęstości tkaniny, co bezpośrednio przekłada się na jej wytrzymałość, trwałość oraz sposób użytkowania. 

Jeżeli masz jakieś pytania, bądź coś jest dla Ciebie niejasne – napisz do nas 🙂